Maichanh Lobouaphone (1996, trú tỉnh Hủa Phăn) và Zaloun Southammavong (1999, trú tại tỉnh Viêng Chăn, Lào) sang Việt Nam theo học tại một trường trên địa bàn TP Vinh (Nghệ An). Suốt 4 năm sinh sống học tập tại Nghệ An, dù có nhiều bất đồng về ngôn ngữ, văn hóa và khoảng cách địa lý nhưng Maichanh Lobouaphone và Zaloun Southammavong vẫn nỗ lực khắc phục để hoàn thành việc học. Tuy nhiên, khi ngày tốt nghiệp đang cận kề thì hai sinh viên này đã không vượt qua được cám dỗ là ma túy và lần lượt vướng vòng lao lý.

Theo hồ sơ vụ án, trong một lần tham gia cuộc giao lưu thể thao của đoàn sinh viên Lào đang học tại Nghệ An, Maichanh gặp một đồng hương và được người này nhờ bán hộ ma túy, hứa trả tiền công hậu hĩnh. Nhận lời đề nghị của đồng hương, nam sinh viên này đồng ý nên hai bên trao đổi với nhau số điện thoại. Chiều 27-6-2022, Maichanh nhận được điện thoại của Nguyễn Tất Hùng (1976, trú H. Đô Lương, Nghệ An) đặt vấn đề mua ma túy. Tối hôm đó, Hùng gửi ô-tô tại một khách sạn trên Đại lộ Lê Nin (TP Vinh) rồi đón taxi đến quán nước đối diện cổng Trường Đại học Vinh đợi gặp Maichanh.

Cùng thời điểm này, tại ký túc xá trường đại học, Maichanh nhận 1 thùng xốp là “quà” từ người không rõ lai lịch gửi tới. Sau khi đưa hộp xốp lên phòng, Maichanh kiểm tra và thấy ma túy. Nam sinh viên này đã chia thành 2 phần rồi cất giấu trong tủ cá nhân của mình. Quá trình Maichanh chia và cất giấu ma túy, Zaloun Southammavong chứng kiến toàn bộ sự việc. Sau đó, Maichanh ra quán nước gặp Hùng, thỏa thuận 60 gói ma túy, giá 120 triệu đồng. Hùng nói chưa đủ tiền nên chỉ đưa trước một nửa, số còn lại xin khất nợ. Ngoài ra, Hùng còn đưa cho Maichanh 1 triệu đồng tiền công. Nhận tiền xong, Maichanh gọi điện cho Zaloun chỉ nơi cất ma túy, đồng thời nói Zaloun lấy 1 thùng xốp chứa ma túy đưa xuống cổng phụ của trường cho mình. Khi hai bên đang thực hiện giao dịch thì bị lực lượng BĐBP Nghệ An phát hiện. Nguyễn Tất Hùng bị bắt tại chỗ, riêng 2 sinh viên Lào bỏ chạy thì bị lực lượng chức năng tóm gọn. Khám xét khẩn cấp phòng ký túc nơi Maichanh ở, cơ quan chức năng phát hiện thêm hơn 526g ma túy.

Cơ quan chức năng chứng minh, Maichanh phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi mua bán hơn 1,6 kg ma túy, còn Zaloun phải chịu trách nhiệm về hơn 1,1kg ma túy. Thời điểm bị bắt, Maichanh vừa tốt nghiệp xong, chuẩn bị nhận bằng tốt nghiệp đại học còn Zaloun đang là sinh viên năm 4, ngành Luật.

Cuối tháng 9-2023, TAND tỉnh Nghệ An mở phiên tòa xét xử 2 bị cáo Maichanh Lobouaphone và Zaloun Southammavong về tội: “Mua bán trái phép chất ma túy”. Tại phiên tòa, thông qua người phiên dịch, hai bị cáo đều thành khẩn khai báo, thừa nhận hành vi phạm tội. Hai bị cáo cũng khai nhận, quá trình sang Việt Nam du học, vì cuộc sống xa nhà, thiếu sự sát sao của gia đình. Vì vậy, khi nhận được lời đề nghị của Nguyễn Tất Hùng đã hám lợi, muốn có thêm tiền để trang trải cuộc sống nơi đất khách nên đã thực hiện hành vi bán ma túy.

Ngoài ra, hai bị cáo đưa ra lý do là người ngoại quốc, nhận thức về pháp luật Việt Nam còn hạn chế nên có hành vi vi phạm pháp luật. Các bị cáo ăn năn, hối cải về việc mình làm và nói rằng, trong thời gian bị tạm giam, nhờ sự phổ biến pháp luật của cán bộ trại giam mà các bị cáo hiểu rõ hơn pháp luật Việt Nam về tội phạm liên quan đến ma túy. Hai bị cáo xin tòa xem xét giảm nhẹ hình phạt vì tuổi còn trẻ tuổi, là người ngoại quốc.

HĐXX nhận định, hành vi của hai bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, cần được xử phạt nghiêm minh để răn đe và phòng ngừa chung. Tuy nhiên, trong quá trình điều tra và tại phiên tòa, các bị cáo đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải. Các bị cáo là người ngoại quốc, nhận thức pháp luật của Việt Nam còn nhiều hạn chế. Đây là các tình tiết giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo. Xét toàn diện vụ án, HĐXX tuyên phạt bị cáo Maichanh Lobouaphone án tù chung thân; bị cáo Zaloun Southamvong 17 năm tù cùng về tội "Mua bán trái phép chất ma túy".

DƯƠNG HÓA